L.R. Voetbal Academie

De kenmerken van D - jeugd

De D-jeugd is een belangrijke leeftijdsgroep. De kinderen in deze leeftijdscategorie zijn vaak heel
enthousiast, leergierig en vragen om technische aanwijzingen.
Hoewel de D-pupil sneller van begrip is dan de E-pupil en langer kan luisteren naar een instructie, pikt hij
vooral veel op door een goed voorbeeld van de trainer-coach.
De D-pupil is sterk visueel ingesteld en leert min of meer op het eerste gezicht. Het motorische
leervermogen verbetert snel, zodat technische vaardigheden goed en snel geleerd kunnen worden. Het is
zelfs de ideale leeftijd om technische vaardigheden te leren. Nadat de grove techniek in relatief hoog tempo
is verwerkt, kan aandacht worden besteed aan verfijning en uitbreiding. Een eigen mening ontwikkelt zich.
De drang om zich te vergelijken met anderen neemt toe. Dat geldt ook voor de kritiek op eigen prestaties en
die van anderen. Hoewel de succesbeleving nog sterk individueel gericht is, ontstaat ook al meer het beeld
van teamspeler en daardoor een groepsgevoel. In de D-jeugd wisselen spelers al veel minder van vrienden.
Er ontstaan vaste vriendengroepen met een duidelijke groepsorde. Ook het samenwerkingsgedrag neemt toe
en daarom kan er al meer aandacht voor tactiek en samenspel zijn.
Liggen in de vorige fase ( E-jeugd ) de accenten op spelend leren, nu vindt er geleidelijk een verschuiving plaats naar
het leren door spelend oefenen. De bewegingsdrang is gecontroleerder en mede daardoor is een hoog leertempo
mogelijk. Bij sommige vroegrijpen kondigt zich het begin van (de problemen van) de puberteit aan. Er kunnen dus al
verschillen ontstaan in prestatieniveau tussen vroeg- en laatrijpen.
De lichaamsbouw bij de meeste D-pupillen is harmonisch. Het kind zit nog lekker in zijn vel.
Eigenschappen als snelheid, behendigheid en coördinatie ontwikkelen zich dan ook snel. Zo is het
coördinatievermogen bij voldoende lichaamservaring zelfs optimaal. De voorwaarden zijn aanwezig om
vrijwel alle bewegingen volledig onder de knie te krijgen. Leg daarom regelmatig het accent op een
algemene looptechnische scholing, waarbij alle soorten van bewegingen aandacht kunnen krijgen. Besteed
bijvoorbeeld aandacht aan het nemen van hindernissen, waarbij eisen worden gesteld aan aspecten als
behendigheid en coördinatie. (doe de loopscholing als extra als het trainingsveld niet meer beschikbaar is)
Hoewel de belasting nog gedoseerd moet worden, kunnen aspecten als snelheid en reactievermogen de volle
aandacht krijgen.
De D-pupil wil groot zijn. Wie iets kan die is iets en telt mee! Vooral de oudere D-pupillen zullen al bewust
bezig zijn met het verwerven van een plaats binnen de groep.
Als je lichamelijk goed in elkaar zit en je kunt wat met je lichaam, dan win je aan status.
Kinderen in deze fase vergelijken zich dan ook sterk met elkaar. Wedijveren en prestatiezucht nemen toe. De
D-trainer-coach kan daar op inspelen door tijdens trainingen voor oefenvormen te kiezen, waarin wedijver
aan de orde is.
De prestatiezucht en het enthousiasme van de D-pupil en het gebruik van wedstrijdgerichte vormen mogen
overigens niet voortdurend ten koste gaan van de technische uitvoeringswijze van de beweging, de
onderlinge sfeer in de groep en het tactische overzicht en samenspel.
Relativeer als trainer-coach van tijd tot tijd het resultaat en de prestaties.
De D-pupil kent meestal geen angst, is een avonturier en ontdekker. Hij richt zich op de dingen die om hem
heen te zien zijn en die in de directe toekomst zijn te verwachten. Het is over het algemeen geen denker of
piekeraar en tracht zijn doel zonder al te veel omwegen te bereiken en dat is ook in het spel terug te zien.
Angst is hem onbekend, omdat hij nog niet zo sterk nadenkt over de gevolgen van zijn acties. Hij leeft hier
en nu. Daardoor vergeet hij bijvoorbeeld ook een nederlaag of overwinning zeer snel. De band met de
jeugdtrainer wordt groter naarmate de persoonlijke gesprekken gaan over de vorderingen van de D-pupil.
In deze leeftijdsfase wordt de basis voor een eventuele voetbalcarrière gelegd.
Het is niet voor niets dat het Jeugdplan Nederland van de K.N.V.B. in deze leeftijdscategorie begint met
scouting en selectiewedstrijden. Dat geldt zeker ook voor de B.V.O.'s.

Profiel van een D-pupillen trainer-coach

De D-jeugd trainer-coach moet aan twee belangrijke eigenschappen voldoen als je de kenmerken van deze
leeftijdsgroep als uitgangspunt neemt : hij moet enthousiast zijn en over voldoende eigenvaardigheid
beschikken om tijdens trainingen het goede voorbeeld te kunnen geven.
Als D-trainer-coach hoef je minder dan bij de E- of F-jeugd te reageren op het moment zelf.
D-pupillen kunnen al een korte foutenanalyse achteraf verwerken.
Ze zijn tegenwoordig zeker in staat om een aantal tactische basisprincipes uit te voeren. Dat betekent dat de
D-trainer-coach in elk geval over voldoende tactische kennis moet beschikken. Hij moet ook weten hoe je
op deze leeftijd eigenschappen als snelheid, behendigheid en coördinatie kunt ontwikkelen en creativiteit
aan de bal kunt stimuleren.
Een goede trainer-coach bij de D-jeugd reserveert tijd voor persoonlijke gesprekken met zijn spelers over
de vorderingen en heeft regelmatig contact met de ouders.

Tips voor de D-pupillen trainer-coach

_ Ook bij de D-jeugd is het contact met de ouders van belang. Organiseer een ouderavond en geef
toelichting op de uitgangspunten, afspraken en regels. De voetbalontwikkeling staat bij de trainer-coach
voorop. Ouders willen nog wel eens prestaties belangrijker vinden.
_ Stimuleer dat kinderen ook buiten het trainingsveld veel voetballen. Maak daarbij gebruik van de
prestatie behoefte van D-pupillen : “Wie kan volgende week de bal al 50 keer hooghouden ?" of "Wie
zal de volgende training deze schijnbeweging het beste kunnen voordoen?".
_ Geef geen uitgebreide warming-up zonder bal. Rek- en strekoefeningen voor de D-pupillen is zonde
van de tijd. Gebruik de beschikbare tijd volledig om de D-pupil te laten leren.
_ Verplaats je als D-trainer-coach in de Pupil, spreek kindertaal, durf een "toneelstukje" op te voeren op
het trainingsveld en daag de pupil uit. Dat zal zeker voor extra beleving en plezier zorgen.
_ Stimuleer creativiteit aan de bal. Behandel bijvoorbeeld het duel 1:1 vooral aanvallend en geef goede
voorbeelden hiervoor. Moedig in de wedstrijd de individuele actie op het juiste moment aan.
_ D-pupillennemen heel snel het enthousiasme van hun trainer-coach over!
_ Besteed zeker in deze belangrijke leerfase ruime aandacht aan de "tweebenigheid". Laat dus
oefenvormen met zowel het rechter- als het linkerbeen uitvoeren.
_ Train in hoog trainingsritme. Sta niet te veel en te lang stil door een uitgebreide rnondelinge uitleg.
_ Geef niet te veel tactische tips tegelijk.
_ Speel liever een aantal korte partijen met steeds nieuwe uitdagingen dan een lange partij.
_ Stimuleer dat de spelers zelf al nadenken over voetbalproblemen door bij de coaching vooral veel
vragen te stellen.
_ Wees consequent in de hantering van de regels. Of het nu sociale regels betreft of spelregels,
kinderen in deze fase ontwikkelen een scherp gevoel voor rechtvaardigheid. Maak de regels van te
voren goed duidelijk, maar bewaak ze ook consequent. Je zult merken dat de kinderen gaan
corrigeren bij het overtreden van regels.
_ Haal bij groepsgewijze correctie de meest gemeenschappelijke fouten eruit. Waak ervoor de jeugdige
voetballer af te laten gaan voor de groep door hem te laten demonstreren hoe fout hij het doet! Geef
liever zelf een goed voorbeeld. De groepsreacties(uitlachen e.d.) gaan al een belangrijke rol spelen.
_ Leg een goed contact met de speler. Contact opbouwen gebeurt nooit van één kant. Zorg voor
tweerichtingscommunicatie. Dat begint al met een praatje in de kleedkamer. Ook vragen stellen
tijdens de training bevordert de motivatie en het contact met de trainer-coach. Een goede relatie
tussen leider en deelnemers is de basisvoorwaarde om tot leerprestaties te komen.
_ Beloon prestaties! De D-jeugd is gevoelig voor complimenten. Met belonen wordt vaak meer bereikt
dan met straffen. Er wordt te vaak van uitgegaan dat het normaal is wanneer iets lukt of goed gaat.
_ Daag de kinderen gerust eens uit! Oefeningen aanbieden met een zeker risico van mislukken, met
daarbij de aantekening dat dit voor hen heel lastig gaat worden, werkt stimulerend. Een houding van
speelse uitdaging is effectiever dan een doodernstige gezicht.

Specifiek probleem bij D-pupillen

_ D-pupillen spelen vaak alleen dieptepasses. “Zoals de voeten staan, zo gaat de bal”. Dit kan
verholpen worden door in de dribbelvormen met kapbewegingen van richting te veranderen.
Daarnaast in de positie- en partijspelen coachen op open- en indraaien van het lichaam tijdens de bal
aanname.
_ In de D-jeugd is de ontwikkeling van de traptechniek zeer belangrijk. Een D-pupil wilt vaak niet met
‘het verkeerde been’ schieten, dus de trainer moet dit motiveren. Voor een verre pass wordt de
binnenkant van de voet gebruikt. Aandacht dus voor het aanleren van een wreeftrap.
_ Het komt nogal eens voor dat D-pupillen niet willen koppen. Besteed aandacht aan de koptechniek in
partijspelen (scoren alleen met het hoofd, etc.) via handbal, voorzet via dropkick of voorzet vanuit
een neutrale zone. Hierbij gaat het om de intentie van het willen koppen. In hogere leeftijdsgroepen
wordt het koppen vanzelf beter en makkelijker te trainen.
Door het enthousiasme en de enorme ijver van de D-pupil sluipen vaak slordigheden in zijn spel,
ofschoon hij de technische vaardigheden redelijk beheerst. De trainer begeleidt de D-pupil door hem op
een bepaalde positie tijdens de wedstrijd en training te laten spelen. Zo komt er meer rust in het spel.
_ Bij wat minder getalenteerde spelers is tijdens de wedstrijd nog vaak het kluitjesvoetbal te zien.
Vooral in 6:6 of 7:7 moet er de nadruk worden gelegd op ‘het veld groot houden’ tijdens balbezit.
_ Speel altijd in het 1:4:3:3-systeem. Zet spelers in de positie en leer ze op minimaal twee posities te
spelen. Stimuleer de opbouw van achteruit.
Uitgangspunten voor de keuze van de oefenstof.
_ Het overheersende motief voor voetbal is bij D-pupillen vooral de spelbeleving van de (gespeelde)
wedstrijd. Vertaald naar de oefenstof betekent dat veel aandacht voor spelvormen en kleine
partijspelen, waarbij de kinderen leren ervaren wat samenwerking is en het belang ervan in te zien.
(Zeister Visie)
_ Daarnaast is deze leeftijd zeer geschikt voor technische bewegingsvormen. Basistechnieken dienen
zeker een belangrijke plaats bij de keuze van de oefenstof in te nemen. (Coerver leerplan)
_ Bij de keuze van de oefenstof moet er ook rekening mee gehouden worden dat het algemene
coördinatievermogen in deze leeftijdsfase sterk ontwikkeld kan worden. Laat de spelers veel
bewegingservaring opdoen en zorg voor goede bewegingsinstructie.
_ De keuze van de oefenstof wordt ook bij de D-jeugd vooral bepaald door wat er in de wedstrijd
gebeurd.
Bij Balbezit :
1. Hoe is de balaanname van de spelers van het eigen team?
2. Hoe wordt er gepasst?
3. Doet iedereen mee na de pass? (spelen/bewegen)
4. Veldbezetting.
5. loopacties zonder bal.
Bij balbezit van de tegenstander :
1. Wordt de bal snel afgepakt?
2. Wil iedereen meedoen bij het afpakken van de bal?
3. Komt iedereen in de ploeg?
4. Blijft men tussen het eigen doel en de tegenstander?
5. Bij duels, kijkt men goed naar de bal i.p.v. naar de tegenstander?
6. Zijn alle posities bezet ?
Bij balverovering :
Kijken naar de veldbezetting en vervolgens naar de technische vaardigheden.
Bij balverlies:
Kijken of de speler zijn fout herstelt en hoe de andere spelers omschakelen.
Vervolgens is het de kunst om de gesignaleerde voetbalproblemen te vertalen in oefenstof
Vele herhalingen zorgen ervoor dat de voetbalproblemen worden opgelost.
Algemene uitgangspunten bij de keuze van de oefenstof zijn :
1. Wat is mijn doelstelling ?
2. Zorg ik voor voldoende leermomenten ?
3. Is beleving/plezier gegarandeerd ?
4. Hou ik voldoende rekening met de leeftijd en het niveau van de spelers ?
(ruimte, afmetingen, vorm, weerstand en regels)
Concrete aandachtspunten bij de training.
_ Een goed voorbeeld is van essentieel belang. Geef bij elke instructie een goed voorbeeld waarbij
tevens de aandachtspunten (leeraccenten) in de beweging worden aangegeven.
_ Controleer tijdens het oefenen of de uitvoeringswijze correct is. Met andere woorden controleer in
hoeverre de gegeven opdracht juist wordt uitgevoerd. Corrigeer deze fouten in de beweging zowel
individueel als groepsgewijs.
_ Motiveer de spelers door uit te leggen waarom een beweging zo uitgevoerd moet worden. Een kind
dat alleen maar de opdracht moet uitvoeren, terwijl het zelf niet weet waarom, wordt minder bij zijn
eigen motorische ontwikkeling betrokken.
_ Geef niet voortdurend zelf de oplossingen, maar daag de D-spelers aan de hand van vragen uit om
zelf na te denken.
_ Besteed veel aandacht aan het samenwerken met elkaar.
_ Zorg dat de organisatie voor de hele training klaar staat! Begin snel aan de training, geef niet te veel
uitleg en corrigeer als de oefening aan de gang is. Voordoen in plaats van bla-bla- verhaal !
_ Coach situatief, zet spelsituatie stop en benadruk vooral de goede uitvoering.
_ "Speel"met tijd, ruimte (vak groter/kleiner) en spelregels om de doelstelling eerder te bereiken.
_ Ook verdedigen (bal afpakken) hoort bij het voetbalspel !
_ Vertaal de trainingssituaties naar de wedstrijd.
_ Stimuleer tweebenigheid.
_ Let op voldoende beleving en voetbalplezier, maar voorkom overdreven prestatiezucht door als
trainer-coach zelf op tijd te relativeren.
_ Verhoog vanuit coördinatie- en voetbaloefeningen het bewegingstempo en de handelingssnelheid.
_ Verbeter het aanleren van voetbalbasistechnieken zoals : traptechniek, aan- en meenemen, koppen
enz.
_ Leer tactische begrippen aan als : spel verplaatsen, openen, gesloten/open aan nemen, opendraaien,
rugdekking, knijpen, aansluiten, jagen, tweede bal veroveren, kaatsen, strak inspelen, overtal/
ondertal situatie, diepte eruit halen.